به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل صندوق بازنشستگی کشوری، معاینه‌های منظم پزشکی یکی از حیاتی‌ترین ابزارها برای حفظ استقلال و کیفیت زندگی هستند. این معاینات، مانند یک سیستم هشدار زودهنگام عمل می‌کنند و به شناسایی مشکلات بالقوه سلامت قبل از تبدیل شدن به بحران کمک می‌کنند.
چرا معاینه در سنین بالا اهمیت دارد؟
با افزایش سن، بدن ما تغییر می‌کند و خطر ابتلا به بیماری‌های مزمنی مانند بیماری‌های قلبی، دیابت، پوکی استخوان، انواع خاصی از سرطان و مشکلات بینایی و شنوایی افزایش می‌یابد.
بسیاری از این شرایط در مراحل اولیه، علائم واضح یا درد قابل توجهی ایجاد نمی‌کنند. به عنوان مثال، فشار خون بالا اغلب «قاتل خاموش» نامیده می‌شود زیرا بدون معاینه دوره ای، ممکن است تا زمان بروز آسیب جدی به قلب یا کلیه‌ها، تشخیص داده نشود.
معاینه های منظم این فرصت را فراهم می‌آورند که این بیماری‌ها زود تشخیص داده شوند، زمانی که مدیریت و درمان آنها بسیار مؤثرتر و آسان‌تر است.
چه آزمایش‌ها و معایناتی باید به طور منظم انجام شوند؟
برنامه معاینه در هر فرد، بسته به سابقه پزشکی شخصی و خانوادگی، سبک زندگی و عوامل خطر، ممکن است متفاوت باشد. با این حال، طبق توصیه‌های سازمان جهانی بهداشت (WHO) و انجمن قلب آمریکا (AHA)، یک برنامه کلی شامل موارد زیر است:
فشار خون: حداقل سالانه یک بار (اگر طبیعی است) و به دفعات بیشتر اگر سابقه فشار خون بالا دارید.
کلسترول و قند خون: هر یک تا ۳ سال یکبار برای غربالگری بیماری‌های قلبی-عروقی و دیابت.
غربالگری سرطان: شامل ماموگرافی برای بانوان (هر یک تا سال)، کولونوسکوپی برای مردان و زنان (معمولاً هر ۱۰ سال پس از ۵۰ سالگی، مگر اینکه پزشک فواصل کوتاه‌تری را توصیه کند)، و غربالگری سرطان ریه برای سیگاری‌های سابق یا فعلی.
سنجش تراکم استخوان: برای تشخیص پوکی استخوان، به ویژه برای بانوان.
بینایی و شنوایی: سالانه بررسی شود. کاهش این حواس می‌تواند منجر به انزوا و حتی افزایش خطر زمین خوردن شود.
واکسیناسیون: واکسن آنفولانزا سالانه، واکسن ذات الریه (پنوموکوک) و زونا طبق دستور پزشک حیاتی هستند.
فراتر از آزمایش‌ها: گفت‌وگوی صادقانه با پزشک
یک معاینه کامل فقط محدود به آزمایش خون نیست؛ بلکه فرصتی است تا در مورد هر تغییر کوچک در سلامت خود با پزشکتان صحبت کنید. تغییرات در خواب، اشتها، خلق و خو، یا مشکلات حافظه را نادیده نگیرید. همچنین، لازم است داروهای مصرفی تان را با پزشک مرور کنید تا در صورت نیاز تغییر داده شوند. مطمئن شوید که پزشک از تمام داروها، ویتامین‌ها و مکمل‌های بدون نسخه‌ای که مصرف می‌کنید آگاه است تا از تداخلات دارویی خطرناک جلوگیری شود.
سخن پایانی: سرمایه‌گذاری روی آینده
معاینه منظم هزینه نیست، بلکه یک سرمایه‌گذاری هوشمندانه بر روی سلامتی و استقلال شما است. انجام معاینات دوره ای به شما این قدرت را می‌دهد که کنترل سلامت خود را در دست بگیرید و از سال های طلایی عمر خود نهایت لذت را ببرید. حتی اگر احساس می‌کنید کاملاً سالم هستید، با پزشک خود برای طراحی یک برنامه معاینه شخصی‌سازی شده مشورت کنید.
منبع:
World Health Organization (WHO) - Ageing and Health: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ageing-and-health