به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین الملل صندوق بازنشستگی کشوری، دستیابی به این هدف نیازمند عزم فردی و حمایت اجتماعی است.
فراتر از نبود بیماری
سازمان جهانی بهداشت (WHO) سالمندی سالم را به عنوان «فرآیند توسعه و حفظ قابلیت عملکردی که به رفاه در دوران سالمندی منجر می‌شود» تعریف می‌کند. این تعریف تنها بر عدم وجود بیماری تمرکز ندارد، بلکه بر چند رکن اساسی استوار است:
- سلامت جسمی: حفظ تحرک، قدرت و تعادل، مدیریت بیماری‌های مزمن و تغذیه مناسب.
- سلامت روانی و شناختی: حفظ حافظه، توانایی یادگیری و دوری از انزوا و افسردگی.
- مشارکت اجتماعی: حفظ ارتباطات معنادار با خانواده، دوستان و جامعه و داشتن نقش‌های فعال.
ارکان اصلی دستیابی به سالمندی سالم
تحقیقات نشان می‌دهند که ژنتیک تنها سهم کوچکی در کیفیت سالمندی دارد و سبک زندگی عامل تعیین‌کننده اصلی است.
فعالیت بدنی منظم
فعالیت بدنی موثرترین دارو برای جلوگیری از ضعف و بیماری در سالمندی است. ورزش نه تنها قدرت عضلات و تراکم استخوان را حفظ می‌کند، بلکه خطر بیماری‌های قلبی، دیابت و زوال عقل را کاهش می‌دهد. حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت هوازی متوسط (مانند پیاده‌روی تند) در هفته، به همراه تمرین های قدرتی و تعادلی انجام دهید.
تغذیه هوشمند
نیازهای غذایی با افزایش سن تغییر می‌کند. یک رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی و کم‌کالری برای حفظ وزن مناسب و تأمین ویتامین‌ها ضروری است. مصرف کافی پروتئین (برای حفظ عضلات)، کلسیم و ویتامین D (برای سلامت استخوان)، فیبر و نوشیدن آب کافی، محدود کردن مصرف نمک، شکر و چربی‌های اشباع شده توصیه می‌شود.
تحریک مغز و سلامت روان
مغز نیز نیاز به ورزش دارد. یادگیری مهارت‌های جدید، مطالعه، حل جدول و مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی مغز را فعال و هوشیار نگه می‌دارد. برقراری ارتباطات اجتماعی منظم، پرداختن به سرگرمی‌ها و دوری از استرس‌های مزمن. مدیتیشن و ذهن‌آگاهی می‌توانند به سلامت روان کمک کنند.
شهری برای همه سنین
سالمندی سالم تنها مسئولیت فرد نیست. جامعه باید «محیط‌های دوستدار سالمند» ایجاد کند. طراحی شهرها با پیاده‌روهای امن و قابل دسترس، ایجاد فضاهای عمومی برای تعامل، و ارائه خدمات بهداشتی و اجتماعی مقرون‌به‌صرفه.
چالش‌ها و راهکارها
یکی از بزرگ‌ترین تهدیدهای سالمندی سالم، تنهایی و انزوای اجتماعی است. مطالعات نشان داده‌اند که تنهایی به اندازه سیگار کشیدن برای سلامت مضر است. تشویق به مشارکت داوطلبانه، استفاده از فناوری برای برقراری ارتباط و ایجاد برنامه‌های بین‌نسلی (مانند ارتباط کودکان و سالمندان) می‌تواند این شکاف را پر کند.
سخن پایانی
سالمندی سالم یک ماراتن است، نه دو سرعت. سرمایه‌گذاری روی سلامت از سنین پایین و میانی، پاداش خود را در سال‌های طلایی زندگی می‌دهد. این فرآیند مستلزم انتخاب‌های هوشمندانه روزمره در تغذیه، تحرک و حفظ روابط اجتماعی است. با نگاهی پیشگیرانه و جامعه‌ای حمایتگر، می‌توانیم به جایی برسیم که سالمندی نه یک چالش، بلکه یک فرصت برای رشد، لذت و مشارکت ارزشمند باشد.
منبع:
World Health Organization (WHO): صفحه ویژه "Healthy Ageing" و گزارش "Decade of Healthy Ageing 2021–2030".
برگردان و خلاصه از: فاطمه اتراکی