میرزایی: جاماندگی از کریدورهای اقتصادی جهانی و ضرورت چتر فراگیر ملی برای توسعه
مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری در سخنان خود بر اهمیت فهم دقیق واقعیت‌های اقتصادی و سیاسی اطراف ایران تأکید کرد و اظهار داشت: «ما نیاز مبرمی داریم که واقعیت‌های اطراف خود را به‌درستی درک کنیم. عموماً آنچه دیده می‌شود، تنها نوک کوه یخ است، درحالی‌که واقعیات بزرگ‌تری وجود دارند که کمتر به آن‌ها پرداخته می‌شود.»
وی با انتقاد از کوتاه‌مدت شدن چشم‌اندازهای توسعه‌ای در ایران طی سه دهه گذشته، افزود: «افق‌های توسعه‌ای ما به‌جای تثبیت و طولانی‌تر شدن، به دوره‌های کوتاه‌مدت، حتی یک‌ماهه یا یک‌هفته‌ای، تقلیل یافته‌اند. این امر منجر به افزایش نااطمینانی، پیچیدگی و نوسانات شده و تصمیم‌گیری را برای دولت‌مردان، کارگزاران اقتصادی و خانوارها به شدت دشوار کرده است.»
میرزایی با اشاره به شکل‌گیری کریدورهای اقتصادی و سیاسی در منطقه، از جاماندگی ایران در این جریان‌های تمدنی سخن گفت: «این کریدورها انعکاس ائتلاف‌های بزرگ اقتصادی و سیاسی هستند که جریان‌های سرمایه را شکل می‌دهند. ما در این میان دچار خلأ تجاری و مالی شده‌ایم و از گذر تمدنی که جوهره اصلی توسعه است، جا مانده‌ایم.»
وی راهکار برون‌رفت از این وضعیت را ایجاد یک چتر فراگیر ملی دانست که «تخیلات و تصورات همه آحاد ملت را در بر گیرد» و مشارکت اجتماعی را در بالاترین سطح تقویت کند.
او همچنین بر ضرورت یادگیری عمودی (تاریخی) و افقی (جغرافیایی) از تجربیات گذشته و بهره‌گیری از سرمایه دانش جهانی تأکید کرد و افزود: «می‌بایست با هم‌اندیشی و فهم مشترک، ارتباطات جهانی را بر پایه وفاق اجتماعی بازتعریف کنیم.»
در بخش دیگری از این پنل، میرزایی به آثار مخرب تحریم‌ها اشاره کرد و گفت: «تحریم‌ها فرصت‌های بزرگی را از ما گرفته و تولید ناخالص داخلی ما می‌توانست ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ میلیارد دلار بیشتر از وضعیت فعلی باشد. ۶۰ تا ۸۰ درصد این شکاف ناشی از تحریم‌ها و ۲۰ تا ۴۰ درصد آن به دلیل حکمرانی نادرست اقتصادی است.»
وی با تأکید بر اینکه گره زدن آینده کشور به رفع تحریم‌ها خردمندانه نیست، افزود: «توافق گذشته دستاوردهای بزرگی داشت، اما دلایل عدم تحقق نتایج مورد انتظار باید تحلیل شود. ما همچنین ظرفیت لازم برای جذب منابع در صورت رفع تحریم‌ها را به‌درستی فراهم نکرده‌ایم و نیاز به توانمندسازی مدیران برای مذاکرات تجاری و اقتصادی داریم.»
دکتر مومنی: معجزه همکاری و تولید فناورانه، راه نجات ایران از بحران‌های اقتصادی
دکتر فرشاد مومنی با تحلیل بحران شناخت در سه سطح خرد (مایکروسکوپ)، کلان (میکروسکوپ) و جهانی (گلوبال اسکوپ)، اظهار داشت: «ما در هر سه سطح با درماندگی فکری مواجه هستیم. به‌عنوان مثال، در سفر ترامپ به عربستان، ۵۰۰ میلیارد دلار معامله انجام شد، اما در ایران تنها به ۱۵۰ میلیارد دلار قراردادهای نظامی پرداخته شد و به بخش‌های فناوری و اقتصادی آن توجهی نشد.»
وی افزود: «این توافقات عمدتاً با هدف کاهش درآمدهای ارزی ایران و محدود کردن آینده درآمدی کشور طراحی شده بود. برای برون‌رفت از این وضعیت، ابتدا باید شناخت دقیقی از مناسبات جهانی به دست آوریم.»
دکتر مومنی با اشاره به تجربیات تاریخی منازعات جهانی، تأکید کرد که قدرت‌های جهانی همواره ایران را در نقش «نعش بلاتکلیف» نگه داشته‌اند، به‌گونه‌ای که «هم هزینه‌های زنده و مرده را می‌پردازیم و هم از فرصت‌ها محروم هستیم.»
وی راهکار توسعه را در هم‌راستاسازی منافع فردی و جمعی و ملاحظات کوتاه‌مدت و بلندمدت دانست و گفت: «امید به توسعه وجود دارد، چراکه این مسائل در تسخیر علم هستند. تجربیات کشورهایی مانند آلمان و ژاپن نشان می‌دهد که با محوریت علم‌محوری و تولید فناورانه می‌توان به توسعه رسید.»
او همچنین بر لزوم معجزه همکاری به‌جای رقابت تأکید کرد و افزود: «این همکاری باعث جهش بازدهی خواهد شد و نیازمند انباشت تدریجی دانش ضمنی و ظرفیت‌های سازمانی است که وارد کردنی نیست و باید ایجاد شود.»
دکتر مومنی در جمع‌بندی سخنان خود، اولویت را ارتقای بنیه اندیشه‌ای و گفت‌وگوی ملی دانست و گفت: «باید با بی‌پروایی علمی، آسیب‌ها را شناسایی و برنامه‌ریزی مناسبی برای برون‌رفت از چالش‌ها با عزم ملی انجام دهیم.»
دکتر رئیس جعفری: خودآگاهی، کلید نقش‌آفرینی ایران در بازی بزرگ اقتصاد جهانی
دکتر رئیس جعفری با مرور ۲۰۰ سال تاریخ تعاملات بین‌المللی ایران، به عدم پایبندی دولت‌های خارجی به توافقات با ایران اشاره کرد و گفت: «در بزنگاه‌های تاریخی، قدرت‌های جهانی، حتی با وجود اختلافات، علیه ایران به اتحاد می‌رسیدند و توافقات بدون حضور مؤثر ایران شکل می‌گرفت.» وی این پرسش را مطرح کرد: «آیا اقتصاد ایران بخشی از بازی بزرگ جهانی است؟ آیا خودآگاهی لازم در فعالان بخش خصوصی و دولت‌مردان وجود دارد؟ و آیا باید منفعل باشیم یا غیرمنفعل؟» او بر لزوم شناخت دقیق مناسبات جهانی و تبعات خودآگاهی یا ناآگاهی در این زمینه تأکید کرد و خواستار نقش‌آفرینی فعال ایران در صحنه جهانی شد.